Küresel tatlı su seviyelerinde ani düşüş: Son on yılda Van Gölü'nün iki katı kadar su kaybı
Uluslararası bir bilim ekibi NASA-Alman uydularından yapılan gözlemleri kullanarak, dünyanın toplam tatlı su miktarının Mayıs 2014'ten itibaren aniden azaldığına ve o zamandan beri düşük seviyelerde kaldığına ilişkin kanıtlar tespit etti.
(ANKARA) - Uluslararası bir bilim ekibi NASA-Alman uydularından yapılan gözlemleri kullanarak, Dünya'nın toplam tatlı su miktarının Mayıs 2014'ten itibaren aniden azaldığına ve o zamandan beri düşük seviyelerde kaldığına ilişkin kanıtlar tespit etti.
Alman Uzay Merkezi, Alman Jeobilimler Araştırma Merkezi ve NASA işbiriliği ile işletilen Yerçekimi İyileştirme ve İklim Deneyi (GRACE) uydularından elde edilen verileri kullanan uluslararası bir bilim insanı ekibi, Dünya'nın toplam tatlı su miktarının Mayıs 2014'ten itibaren aniden azaldığına ve o zamandan beri düşük seviyelerde kaldığını tespit etti.
Yapılan uydu ölçümleri 2015 ile 2023 yılları arasında kara üzerinde depolanan ortalama tatlı su miktarının 2002 ile 2014 yılları arasındaki ortalama seviyelerden bin 200 kilometre küp daha düşük olduğunu gösterdi. Surveys in Geophysics dergisinde yayınlanan araştırmanın yazarlarının NASA ile paylaştığı bilgiler doğrultusunda yapılan hesaplamalar göre, bu 2015’ten bu yana dünya genelinde Van Gölü’nün yaklaşık iki katı kadar su kaybı anlamına geliyor.
Birleşmiş Milletler'in mart ayında yayınlanan 2024 Su Raporu da, mevcut suyun azalmasının çiftçiler ve topluluklar üzerinde baskı oluşturduğunu, kıtlık, çatışmalar, yoksulluk ve kirli su kaynaklarına yönelmesi nedeniyle hastalık riskinin artırdığına işaret etmişti.
Kuraklık dönemlerinde sulamalı tarım, çiftlikler ve şehirler yer altı sularına daha fazla bağımlı hale gelirken bu durumun yer altı suyu kaynaklarının tükenmesine yol açan bir döngü yaratabileceğinden endişe duyuluyor. NASA’ya göre, böyle bir döngü, yağmur ve karın azalan tatlı su kaynaklarını yenileyememesi ve daha fazla yer altı suyu pompalanması halinde söz konusu olabilir.
GRACE uyduları, Dünya'nın yerçekimindeki dalgalanmaları aylık olarak ölçerek, yer üstünde ve altında bulunan su kütlesindeki değişiklikleri ortaya koyuyor. İlk GRACE uyduları Mart 2002 ile Ekim 2017 arasında görev yaparken yerine geçen GRACE-Follow On (GRACE-FO) uyduları ise Mayıs 2018'de fırlatılmıştı.